KUALA LUMPUR – Dasar kesamaan jantina membuka banyak peluang untuk kaum wanita meneroka bidang ekonomi serta sosial termasuk peluang perkembangan kerjaya.
Namun bagaimana pula dengan hak untuk golongan wanita bergelar ibu yang menyusukan anak apabila mereka kembali bekerja selepas cuti bersalin dan perlu mengambil masa untuk ‘memerah susu’?
Di Malaysia, tidak ada masa diperuntukkan di bawah sebarang undang-undang untuk memberikan masa rehat bagi tujuan berkenaan.
Bagaimanapun, dalam sektor kerajaan dan swasta, ibu yang menyusui anak diketahui akan ‘menyelinap’ seketika ke satu tempat terlindung untuk ‘memerah susu’ dan kebanyakan ketua mereka seakan tutup mata untuk memastikan kesejahteraan pekerja mereka serta anak masing-masing.
Namun, bukanlah semua majikan memahami keperluan wanita yang menyusui anak untuk mengambil sedikit masa untuk ‘memerah susu’, menyebabkan ramai wanita terpaksa menanggung kesakitan ‘bengkak susu kerana susu yang berlebihan tidak dikeluarkan’ sehingga anak mereka tidak dapat menikmati susu ibu.
Masa rehat untuk memerah susu adalah masa untuk pekerja yang juga menyusui anak memerah susu dengan bantuan pam. (Susu ini lazimnya disimpan di dalam botol yang diletakkan di dalam peti sejuk dan dibawa pulang apabila habis waktu bekerja untuk diberi kepada anak damit mereka.)
Sebagai contoh, di Emiriah Arab Bersatu (UAE), satu undang-undang diluluskan pada tahun 2014 yang memerlukan semua pejabat kerajaan menyediakan kemudahan yang diperlukan serta waktu memerah susu selama sejam untuk semua ibu yang menyusui anak damit mereka.
Filipina juga mempunyai undang-undang yang sama yang memberikan hak kepada semua ibu yang menyusui anak damit waktu rehat minimum 40 minit untuk memerah susu di tempat kerja mereka.
Profesional perubatan serta pihak yang menyokong penyusuan badan yang ditemu bual Bernama menggesa kerajaan untuk memasukkan masa rehat memerah susu ke dalam undang-undang yang berkaitan.
Ini akan menjadikan sebagai wajib untuk pemberian masa rehat bagi tujuan berkenaan dan memerlukan majikan menyediakan kemudahan bagi pekerja wanita yang menyusui anak damit mereka.
Pinda undang-undang berkaitan
Peguam kanan Kitson Foong berkata, untuk mengiktiraf hak ibu bekerja untuk penyusuan badan, kerajaan boleh meminda undang-undang yang ada berkait dengan pekerja seperti Akta Kerja 1955, Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 serta akta atau peraturan lain yang berkaitan.
“Pindaan berkenaan juga perlu meletakkan dan/atau mewajibkan majikan menyediakan masa rehat memerah susu dan/atau kemudahan yang diperlukan di pejabat bagi membolehkan ibu bekerja menggunakan hak berkenaan, dan kegagalan untuk mematuhi undang-undang berkenaan boleh menyebabkan tindakan undang-undang,” jelasnya.
Menurut beliau, Kementerian Sumber Manusia perlu menerbitkan garis panduan yang jelas kepada majikan tentang bagaimana mereka perlu memberi ruang kepada amalan penyusuan badan di tempat kerja masing-masing.
Di bawah Polisi Penyusuan Susu Ibu Kebangsaan Kementerian Kesihatan Malaysia, ibu yang menyusui anak damit mereka digalakkan berbuat demikian untuk sekurang-kurangnya enam bulan.
Bagaimanapun, ramai ibu yang bekerja menghadapi masalah untuk kekal menyusui anak damit mereka apabila mereka kembali bekerja kerana kurang kemudahan dan masa untuk memerah susu.
Pengarah Urusan Asia Recruit, Damien Lim berkata, masa rehat memerah susu perlu diamalkan dalam semua industri, sama ada kerajaan atau swasta.
Peruntukan masa rehat itu, kata beliau, akan meningkatkan produktiviti pekerja berkenaan memandangkan kesihatan ibu dan anak damit mereka yang baharu dilahirkan dilindungi dengan baik.
“Menyediakan masa rehat yang sebegitu serta kemudahan yang berkaitan bukan sahaja membantu mereka yang baharu bergelar ibu tetapi juga meningkatkan kesejahteraan diri mereka.
“Masa rehat sedemikian juga menjadi tambahan faedah kepada pekerja yang boleh menaikkan moral mereka serta produktiviti dan mungkin juga mengurangkan berlakunya pekerja yang tidak datang bekerja,” tambahnya.
Menurut Pakar Perunding Pediatrik Prince Court Medical Centre, Dr Anna Padmavathy Soosai, majikan perlu menimbangkan masa rehat untuk memerah susu sebagai masa rehat penting untuk ibu yang menyusui anak damit memandangkan ini juga menyumbang kepada kesihatan anak damit yang baharu lahir.
Beliau berpandangan, pekerja yang menyusui badan anak damit mereka perlu diberi dua atau tiga masa rehat sehari, dengan setiap sesi selama sekurang-kurangnya setengah jam ‘kerana ibu perlu mengikut rentak penyusuan badan yang mereka amalkan’.
Menurut beliau, keengganan memberikan ibu yang menyusui anak damit mereka hak untuk memerah susu akan menyebabkan si ibu menanggung penyakit serius akibat tidak mengikuti rutin memerah susu.
“Susu badan akan berkurangan kerana payu dara kurang dirangsang atau payu dara ibu akan membengkak kerana mengandungi lebihan susu dan boleh mengakibatkan jangkitan dan amat menyakitkan. Akhirnya si ibu tidak boleh bekerja dengan baik,” kata Dr Anna.
Beliau menambah, memandangkan proses memerah susu perlu dilakukan dalam persekitaran yang bersih, syarikat perlu menyediakan ibu yang menyusui anak damit kemudahan yang sempurna dan bukan mengarahkan mereka melakukannya di dalam bilik air.
“Jika persekitaran tidak bersih, tiada gunanya kerana si ibu akan memberi susu yang mungkin sudah tercemar kepada anak damit mereka,” katanya.
Kelebihan penyusuan badan
Pegawai perubatan, Dr Intan Athirah Shaharin turut menyatakan sokongan beliau untuk mewajibkan masa rehat untuk memerah susu bagi ibu yang menyusu badan anak damit mereka.
“Penyusuan susu ibu kepada anak damit mempunyai banyak kelebihan untuk kedua-dua ibu dan anak damit. Susu ibu menyediakan nutrisi yang terbaik untuk anak damit. Ia mengandungi antibodi untuk melawan jangkitan serta meningkatkan tambahan berat badan yang sihat.
“Penyusuan cara ini juga mengurangkan berlakunya sindrom kematian anak damit secara mengejut. Ibu juga akan mendapat manfaat kerana ia boleh membantu mereka mengurangkan berat badan, membantu mengecutkan rahim serta dan dapat menjalin hubungan erat ibu dan anak damit, yang turut mengurangkan kemurungan selepas bersalin,” katanya.
Sementara itu, Bernama, turut mendapatan pandangan beberapa ibu yang menyusui anak damit mereka dan berkongsi pengalaman pahit kerana tidak mendapat kemudahan ruang yang sesuai untuk memerah susu.
Salah seorang daripada mereka ialah guru sekolah rendah Fatin Sabrina Sanuzi, 24.
Menurut Fatin Sabrina, di tempat kerja beliau tidak ada tempat sesuai untuk memerah susu dan tidak ada masa rehat diberikan untuk tujuan itu.
“Saya gunakan masa lapang saya untuk memerah susu dan ada kalanya saya lakukan semasa saya sedang makan,” katanya.
Seorang lagi ibu yang tidak mahu namanya disiarkan berkata, beliau pernah bekerja sebagai eksekutif khidmat pelanggan dengan sebuah platform membeli-belah dalam talian e-dagang tetapi berhenti kerja selepas majikannya mengarahkan beliau memerah susu di dalam bilik air.
“Saya kemudiannya terpaksa melakukannya di surau wanita tetapi rasa amat tidak selesa kerana payu dara saya terdedah kepada wanita yang datang untuk solat.
“Dan bila saya minta masa rehat untuk memerah susu, ketua saya amat tidak senang dengan permintaan saya,” tambahnya.
Beliau kemudiannya mendapat kerja dengan sebuah syarikat yang memperuntukkan masa rehat 30 minit untuk memerah susu cuma ketuanya tidak memberikan banyak sokongan dalam hal itu.
“Tak banyak syarikat yang menganggap masa rehat untuk memerah susu itu penting.
“Saya berasa kecewa apabila ketua pasukan saya berkata beliau yang akan buat keputusan bila saya boleh ambil masa rehat untuk memerah susu dan tempoh masa untuk melakukannya. Hanya seorang ibu itu tahu bila masanya untuk memerah susu dan berapa lama proses itu kerana ia bergantung kepada jumlah susu yang dihasilkan,” katanya.
Beliau mendakwa, ketua pasukannya hanya memberi masa rehat 10 minit untuk memerah susu.
“Selepas beberapa perbincangan, ketua saya membenarkan saya membuat keputusan bila masa rehat untuk memerah susu berdasarkan peraturan syarikat tetapi ketua saya yang lain membuatkan saya tidak selesa dengan bertanya dalam kumpulan kerja saya ke mana saya menghilang meskipun masa rehat itu sudah dimasukkan dalam jadual kerja saya,” tambahnya. – Bernama
