AMERIKA SYARIKAT – Kecelaruan kekurangan perhatian/hiperaktif (ADHD): Setakat tatanama diagnostik, ia sukar untuk dijelaskan.
Tetapi bagi mereka yang mengalami ADHD, kesukaran itu melangkaui nama yang rumit.
“Otak saya mempunyai terlalu banyak tab yang terbuka. Mengapa saya tidak dapat menyelesaikan tugasan? Mengapa saya kehilangan jejak masa? Kenapa saya tidak boleh memberi perhatian?’
“Ini adalah semua perkara yang mungkin ditanya oleh penghidap ADHD setiap hari, jika tidak setiap jam,” kata pengamal jururawat keluarga Kate Harrington kepada laman web The Conversation.
Mengkhusus dalam penjagaan primer, Harrington bekerja di Sekolah Kejururawatan Wellstar Universiti Kennesaw State di Georgia, Amerika Syarikat.
Dan dia bukan sahaja pakar dalam ADHD dewasa, dia telah didiagnosis dengan keadaan itu sendiri.
Harrington tidak bersendirian. Sekitar 4 peratus orang dewasa Amerika dan 11.4 peratus kanak-kanak Amerika berumur tiga hingga 17 tahun mengalami gangguan itu.
Dan menurut tinjauan ibu bapa 2022 yang dilaporkan oleh Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit (CDC) AS, hampir 78 peratus kanak-kanak dengan ADHD juga mempunyai keadaan lain, seperti kebimbangan atau kemurungan.
Dan hampir separuh daripada kanak-kanak yang didiagnosis juga mempunyai masalah tingkah laku atau tingkah laku.
Tetapi apakah sebenarnya ADHD?
“Ringkasnya, ADHD memberi kesan ketara kepada fungsi eksekutif,” jelas Harrington.
“Fungsi eksekutif ialah satu set proses kognitif, termasuk perancangan, keutamaan, kawalan impuls, fleksibiliti, pengurusan masa dan peraturan emosi, yang membantu orang ramai mencapai matlamat jangka panjang.”
“Proses ini berlaku dalam korteks prefrontal – ‘pusat personaliti’ – otak,” tambahnya.
ADHD juga mempengaruhi kawasan otak yang lain, termasuk kawasan yang digunakan untuk mengawal selia komunikasi dalam otak dan kawasan yang digunakan untuk pergerakan dan keseimbangan.
Ganglia basal, cerebellum dan korteks prafrontal yang terjejas berfungsi bersama untuk mengawal perhatian seseorang, kawalan impuls dan banyak lagi.
Cara ADHD mempengaruhi kawasan otak ini bergantung kepada neurotransmiter – utusan kimia yang membolehkan sel-sel otak berkomunikasi antara satu sama lain, terutamanya dopamin dan norepinephrine.
“Orang yang mempunyai ADHD mempunyai tahap dopamin dan norepinefrin yang lebih rendah di kawasan otak, termasuk korteks prafrontal.
“Ini membawa kepada kesukaran untuk mengekalkan fungsi kognitif seperti perhatian, kawalan impuls dan motivasi,” kata Harrington.
“Kajian menunjukkan bahawa orang dengan ADHD mempunyai lebih banyak pengangkut dopamin di dalam otak.
“Fikirkan pengangkut sebagai vakum yang menyedut dopamin kembali ke dalam neuron, menjadikannya kurang tersedia.
“Akibatnya, terdapat kurang pengaktifan oleh dopamin dan norepinephrine dalam korteks prafrontal dan laluan mesolimbik, kawasan yang memproses kepuasan dan motivasi,” tambahnya.
“Kurang dopamin boleh mendorong orang ramai untuk mencari kepuasan yang merangsang seperti teknologi, makanan atau ubat-ubatan.”
Mendiagnosis gangguan adalah untuk mengenal pasti simptom yang boleh dilihat, tetapi juga sering memerlukan melihat kembali ke zaman kanak-kanak seseorang.
“Jika awda bergelut dengan ADHD, awda mempunyai sekurang-kurangnya lima hingga enam simptom dalam kategori lalai, hiperaktif atau impulsif, seperti pelupa, masalah duduk diam, kehilangan barang dan mudah terganggu,” katanya.
“Untuk diagnosis rasmi, gejala ADHD perlu hadir sebelum umur 12 tahun, sesuatu yang boleh ditentukan pada zaman kanak-kanak, atau seperti dalam kes saya, lebih lama lagi,” tambahnya.
“Selain itu, gejala ADHD mesti memberi kesan negatif kepada orang itu dalam pelbagai tetapan, seperti di rumah, di sekolah atau di tempat kerja, dan mereka tidak dapat dijelaskan oleh keadaan lain, seperti disfungsi tiroid, diabetes, kurang tidur atau anemia,” tambahnya. – The Star
