Friday, November 29, 2024
23.7 C
Brunei

    Berita Terkini

    Bila babun semakin berani, penyelesaian harus dicari

    CAPE TOWN – Pada satu petang cerah di perkampungan tepi laut Simon’s Town, Cape Town, tiga ekor babun chacma muda mencetuskan kekecohan apabila haiwan itu memanjat bumbung, melompat antara bangunan dan berayun di saluran air hujan.

    Pelancong yang terpesona berhenti untuk merakam gambar kumpulan babun itu melintas jalan.

    Namun, penduduk tempatan kurang teruja, kerana ini adalah pemandangan harian di kampung menawan yang terletak di antara Lautan Atlantik dan Taman Negara Table Mountain.

    Menurut Institut Biodiversiti Kebangsaan Afrika Selatan, sekitar 500 ekor babun chacma – salah satu spesies monyet terbesar yang beratnya boleh mencecah sehingga 40 kilogram – berkeliaran di semenanjung selatan Cape Town.

    Apabila pembangunan manusia semakin memasuki habitat semula jadi mereka di kaki gunung, haiwan ini semakin kerap memasuki kawasan kediaman mewah untuk
    mencari makanan di taman dan tong sampah.

    Seekor babun chacma (Papio ursinus) bersama anaknya menikmati bunga di taman kawasan kejiranan pinggir bandar Da Game Park berhampiran Simon’s Town. – AFP
    Sekumpulan babun bergerak di kaki lima jalan utama kawasan membeli-belah di Simon’s Town, Cape Town, diperhatikan oleh orang ramai. – AFP
    Linda Silk menunjukkan mekanisme kunci khas pada tong sampah bagi menghalang babun daripada menyelongkar isinya. – AFP
    Papan tanda di sebuah kedai memberi amaran tentang kehadiran babun di kawasan kejiranan pinggir bandar Da Game Park. – AFP
    Profesor Justin O’Riain berdiri di sebelah pagar elektrik yang didirikan untuk menghalang babun memasuki kawasan kejiranan pinggir bandar Tokai di Cape Town. – AFP

    Malah, ada yang berjaya menyelinap masuk ke rumah dan menimbulkan kerosakan besar.

    Walaupun ramai penduduk setempat menyayangi haiwan ini, memberikan mereka nama samaran dan mengikuti pengembaraan harian mereka di media sosial, ada yang semakin hilang sabar.

    “Haiwan itu menjadi terlalu berani sekarang. Ia lebih jinak daripada sepatutnya,” kata Duncan Low, 60, seorang pengusaha kedai aiskrim.

    Penceroboh itu malah mula menyerbu dapur dan mengambil makanan dari pinggan di restoran. “Babun kini ketagih gula dan makanan segera,” tambah Low.

    Pada tahun 2021, pihak bandar terpaksa menamatkan riwayat seekor babun jantan alpha yang terkenal kerana lebih 40 kali menyerbu tong sampah, halaman, dan beranda untuk mencari makanan, malah masuk ke rumah walaupun ada penghuni di dalamnya.

    Ketegangan antara manusia dan babun kini berada pada tahap paling tinggi, kata ekologi Justin O’Riain, pengarah Institut Komuniti dan Hidupan Liar di Afrika di Universiti Cape Town.

    “Babun yang hidup di kawasan sempadan antara alam liar dan bandar adalah haiwan paling sukar untuk diuruskan,” jelas O’Riain.

    “Babun kuat, pandai memanjat, dan belajar dari satu sama lain. Tiada lanskap yang tidak boleh ia takluki.”

    Seiring perkembangan manusia di Cape Town, babun-babun ini telah “ditolak lebih tinggi ke gunung” di mana sumber makanan lebih sukar didapati, tambah O’Riain. Namun, taman-taman indah dengan pokok buah-buahan dan kolam renang di kawasan kediaman menjadi tarikan yang sukar mereka abaikan.

    PROGRAM PENGURUSAN BABUN

    Bandar Cape Town, bersama pihak berkuasa taman negara, telah menjalankan program pengurusan babun selama bertahun-tahun, melibatkan pasukan pemantau babun.

    Program ini menggunakan pendekatan bukan maut, termasuk tembakan cat untuk menjauhkan kumpulan babun atau menghapuskan haiwan yang terlalu bermasalah.

    Namun, teknik ini sering menerima kritikan. Pada Mei lalu, kumpulan kempen Baboon Matters mengambil tindakan mahkamah terhadap bandar dan pihak taman kerana gagal melaksanakan langkah kawalan yang lebih sesuai, seperti pagar dan tong sampah tahan babun.

    Dengan dana yang terhad, pihak berkuasa mengumumkan bahawa program pengurusan babun akan dihentikan menjelang akhir tahun, sementara mereka mengkaji ‘penyelesaian bandar yang lebih mampan’.

    Namun, program ini akan diteruskan sehingga Disember, bulan yang sibuk dengan pelancong, walaupun dengan bilangan renjer yang lebih sedikit.

    “Kami akan kehilangan barisan pertahanan pertama kami,” kata O’Riain, dengan lebih banyak babun kini memasuki kawasan bandar dan berdepan risiko kepada nyawa mereka.

    Antara Julai 2023 hingga Jun 2024, 33 ekor babun dilaporkan mati, angka tertinggi dalam tempoh 10 tahun.

    Hampir separuh kematian disebabkan oleh faktor manusia, termasuk tembakan pistol angin, perlanggaran dengan kenderaan, dan serangan anjing.

    PENYELESAIAN JANGKA PANJANG

    Aktivis pemuliharaan, Linda Silk, yang mengetuai kumpulan Pemuliharaan Awam Semenanjung Cape, menegaskan bahawa hidup bersama babun memerlukan ‘kepatuhan manusia’, bermula dengan pengurusan sisa makanan.

    “Kita tidak perlu bersaing dengan sumber semula jadi kita: ada cara untuk kita menguruskan gaya hidup supaya kesan negatif dapat diminimumkan,” katanya.

    Bagi O’Riain, satu-satunya penyelesaian yang praktikal ialah mendirikan pagar di kawasan tertentu menggunakan dawai elektrik dan jejaring bawah tanah untuk menghalang babun daripada menggali masuk.

    Prototip pagar yang dipasang 11 tahun lalu menunjukkan kejayaan besar, dengan
    hampir tiada babun memasuki kawasan tersebut.

    “Babun boleh mencari makanan hingga ke tepi pagar tanpa gangguan,” kata O’Riain.

    “Ia adalah interaksi yang sepenuhnya damai, situasi menang-menang untuk manusia dan babun.” – AFP

    - Advertisment -

    Berita Berkaitan

    Disyorkan Untuk Awda