Oleh Ak Zaki Kasharan
BANDAR SERI BEGAWAN, 21 MAC – Jumlah perdagangan tahun-ke-tahun menurun sebanyak 1.8 peratus daripada $2,513.8 juta pada bulan Disember 2021 kepada $2,468.6 juta pada bulan Disember 2022. Penurunan ini didorong oleh penurunan nilai import sebanyak 11 peratus daripada $1,016.6 juta kepada $904.6 juta, terutamanya disebabkan oleh penurunan import bahan api galian khususnya minyak mentah sebagai input pengeluaran bagi industri petrokimia hiliran.
Manakala, jumlah eksport meningkat sebanyak 4.5 peratus tahun-ke-tahun daripada $1,497.2 juta pada bulan Disember 2021 kepada $1,564.0 juta pada bulan Disember 2022. Ini terutamanya disebabkan oleh kenaikan eksport bahan api galian daripada $1,226.1 juta kepada $1,308.0 juta dalam tempoh yang sama.
Sementara itu, dalam siaran media yang dikeluarkan oleh Jabatan Perancangan Ekonomi dan Statistik (JPES), peningkatan eksport bahan api galian adalah didorong oleh peningkatan dalam nilai gas asli cecair (LNG) dan produk-produk petroleum.
Peningkatan eksport LNG pula disebabkan terutamanya oleh kenaikan harga eksport sebanyak 43.3 peratus daripada AS$11.17 per MMBtu kepada AS$16 per MMBtu. Selain daripada itu, eksport produk-produk petroleum telah mencatatkan peningkatan daripada $521.5 juta kepada $588.2 juta, yang mana komoditi utama adalah bahan api diesel automotif.
Dari segi komoditi eksport, bahan api galian merupakan penyumbang utama eksport Negara Brunei Darussalam iaitu sebanyak 83.6 peratus, diikuti dengan bahan kimia (14.4 peratus), dan jentera dan kelengkapan pengangkutan (0.7 peratus).
Lima komoditi import utama pada bulan Disember 2022 adalah bahan api galian (63.6 peratus), diikuti jentera dan kelengkapan pengangkutan (10.4 peratus), bahan kimia (8 peratus), makanan (6.9 peratus), dan barang-barang keluaran kilang (6.2 peratus).
Pasaran eksport utama pada bulan Disember 2022 adalah Jepun (30 peratus), diikuti oleh Australia (22.3 peratus), dan Singapura (13.6 peratus). Komoditi eksport terbesar ke Jepun, Australia dan Singapura adalah bahan api galian.
Sumbangan terbesar rakan dagangan import adalah dari Malaysia (22.7 peratus), diikuti oleh Republik Rakyat China (17.3 peratus) dan Emiriah Arab Bersatu (14.5 peratus), dengan bahan api galian sebagai komoditi import terbesar.
Menurut kenyataan lagi, perubahan bulan-ke-bulan, berbanding bulan November 2022, jumlah perdagangan menurun sebanyak 13.6 peratus disebabkan penurunan kedua-dua jumlah eksport dan import.
Penurunan bulan-ke-bulan bagi jumlah eksport adalah terutamanya disebabkan penurunan eksport bahan kimia daripada industri petrokimia hiliran. Manakala penurunan bahan api galian adalah penyumbang utama kepada penurunan jumlah import.
Sementara itu, bagi keseluruhan tahun 2022, nilai jumlah perdagangan adalah $32,198.5 juta, iaitu peningkatan sebanyak 35 peratus berbanding $23,855.5 juta pada tahun 2021.
Imbangan perdagangan meningkat kepada BND6,432.9 juta berbanding BND4,412.1 juta pada tahun 2021, iaitu meningkat sebanyak 45.8 peratus tahun-ke-tahun. Peningkatan imbangan ini disebabkan oleh peningkatan jumlah eksport yang lebih
tinggi sebanyak 36.7 peratus kepada $19,315.7 juta berbanding $14,133.8 juta pada tahun 2021, walaupun jumlah import juga meningkat sebanyak 32.5 peratus daripada $9,721.7 juta (2021) kepada $12,882.8 juta pada tahun 2022.
Laporan Perangkaan Perdagangan Barangan Antarabangsa bagi bulan Disember 2022 boleh didapati melalui laman sesawang JPES di https://deps.mofe.gov.bn.
