Oleh Sim Y. H.
BANDAR SERI BEGAWAN, 24 MAC – Penyakit Tuberculosis (TB) tetap menjadi salah satu beban penyakit dalam negara apabila jumlah kes TB dan kadar insiden penyakit TB sejak 3 tahun kebelakangan ini menunjukkan rekod sebanyak 235 kes dengan kadar insiden 53 bagi setiap 100,000 pada 2024, sebanyak 260 kes dengan kadar insiden ialah 58 pada 2023 dan sebanyak 224 kes dengan kadar insiden ialah 50.2 pada 2022.
Perangkaan itu dikongsi oleh Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Dato Seri Setia Dr Haji Mohammad Isham bin Haji Jaafar dalam perutusannya sempena Sambutan Hari TB Sedunia 2025, hari ini.
Terdahulu dalam perutusan berkenaan, menyatakan bahawa Tuberculosis atau TB merupakan penyakit berjangkit yang merebak melalui udara yang disebabkan oleh bakteria Mycobacterium tuberculosis.
Organ utama yang selalu dijangkiti adalah paru-paru yang dikenali sebagai pulmonari TB, namun ia juga boleh menjangkiti organ lain seperti otak iaitu meningitis TB, tulang belakang iaitu spinal TB, kelenjar limfa iaitu lymph node TB, perut iaitu abdominal TB dan lain-lain.
Hari Tuberculosis Sedunia disambut pada setiap 24 Mac bagi memperingati sejarah penemuan bakteria berkenaan oleh Dr Robert Koch pada 24 Mac 1882.
Sambutan pada 2025 adalah dengan tema, Yes! We Can End TB: Commit, Invest, Deliver yang mana ia merupakan satu seruan tegas yang menekankan harapan, keperluan tindakan segera serta sifat bertanggungjawab oleh semua pihak dalam menamatkan ancaman penyakit TB di seluruh dunia.
Menurut statistik daripada Pertubuhan Kesihatan Dunia (WHO) pada 2023, dianggarkan sebanyak 10.8 juta kes jangkitan TB berlaku di seluruh dunia dan mengakibatkan 1.25 juta kematian termasuk 161,000 orang yang dijangkiti HIV. TB juga menjadi penyebab utama kematian penyakit berjangkit tiga tahun berturut-turut sebelum ia digantikan oleh COVID-19.
Oleh itu, negara-negara di seluruh dunia termasuk Negara Brunei Darussalam perlu mengambil perhatian dan tindakan yang sewajarnya bagi memperkukuhkan lagi usaha pencegahan dan rawatan TB.
Dalam pada itu, Yang Berhormat Dato menyatakan bagi mencapai sasaran dalam menurunkan jumlah kes TB di negara ini, Kementerian Kesihatan telah menumpukan beberapa strategi dan tindakan pengawalan penyakit TB dengan membuat pendekatan termasuk meningkatkan dan menambah baik sistem surveilans TB, mengemas kini Garispandu Kawalan Tuberkulosis di Negara Brunei Darussalam bersama pakar Pertubuhan Kesihatan Dunia (WHO) dan meningkatan kesedaran semua pihak termasuk profesional kesihatan dan orang ramai mengenai penyakit TB.
Pendekatan lain yang turut dilaksanakan ialah pengukuhan Program Saringan Penyakit TB dengan kumpulan sasaran tertentu serta memastikan rawatan diberikan dan dipatuhi sehingga sembuh supaya jangkitan TB tidak menular kepada orang lain serta menghindar kemunculan kekebalan kuman TB terhadap ubat-ubatan anti-TB.
Walaupun kadar kekebalan kuman TB terhadap ubat-ubatan anti-TB serta kes jangkitan TB di kalangan pesakit HIV (TB-HIV) di Brunei adalah sangat rendah, usaha bagi pengesanan awal dan memulakan rawatan dengan segera perlu ditingkatkan, tegasnya lanjut.
“Kementerian Kesihatan sangat komited dan akan terus proaktif dalam memastikan cabaran tersebut sentiasa terkawal di negara ini,” ujar beliau.
Yang Berhormat Dato menyatakan bahawa antara gejala-gejala TB yang perlu diketahui oleh orang awam adalah batuk yang berpanjangan yang melebihi dua minggu, batuk berdarah, demam, berpeluh pada waktu malam, kurang selera dan turunnya berat badan.
“Sesiapa yang menghidap gejala-gejala ini disarankan untuk mendapatkan pemeriksaan doktor dari klinik yang berdekatan untuk mendapatkan rawatan dengan segera bagi mengelakkan daripada mendapat komplikasi serius, termasuk kematian.”
Selain itu, Yang Berhormat Dato menasihatkan pesakit TB untuk mematuhi jadual rawatan yang telah ditetapkan dengan gigih dan titih kerana pengambilan ubat yang tidak konsisten boleh meningkatkan risiko untuk jangkitan semula TB atau mendapat drug-resistant TB.
“Selaras dengan seruan Yes! We Can End TB: Commit, Invest, Deliver, Kementerian Kesihatan akan terus memastikan akses yang lebih mudah dan mesra pengguna bagi perkhidmatan kawalan TB, serta memperkukuh kerjasama pelbagai pihak. Kita amat berharap agar penyakit TB tidak lagi menjadi penyakit berjangkit di kalangan masyarakat pada masa akan datang,” tambah beliau.
