RAKITA – Di dalam hutan terpencil, Timur Serbia, penggali berusaha keras menggeledah saluran melalui pokok-pokok untuk saluran paip bagi menyedut air sungai, satu usaha negara itu yang bergantung kepada batu arang untuk menukar sumber tenaganya kepada tenaga hidro.
Wilayah terpencil dan bersempadan dengan Bulgaria, Stara Planina, bermaksud gunung lama di Serbia, terkenal dengan puncak gunung dan sungai-sungai Pristine yang mengalir melalui kawasan hutan yang padat.
Akan tetapi tindakan itu memberikan satu ancaman dalam menentang projek-projek hidro berskala kecil yang kontroversial, di mana Serbia cuba menggalakkan untuk memenuhi sasaran terbaharu mereka yang bercita-cita tinggi dalam sumber tenaga yang diperbaharui untuk menyertai Kesatuan Eropah.
‘You are not welcome’, diletakkan berdekatan dengan kawasan Rakita. Mesej ini ditujukan kepada buruh kuasa hidro, yang dilindungi oleh pengawal tatkala mereka bekerja untuk meletakkan paip yang akan mengalihkan sehingga 90 peratus air sungai tempatan kepada turbin yang menghasilkan tenaga.
Komuniti luar bandar memandang Sungai Raktika, yang mengalir melalui kampung itu sendiri sebagai saluran hidup dan berpotensi untuk mengurangkan stok ikan, menyebabkan telaga mengering dan mengurangkan bekalan tenaga air bagi ternakan.
Campur tangan daripada pihak polis secara berkala telah digunakan bagi mengelakkan perkara yang tidak diingini berlaku.
Penduduk Rakita telah menghabiskan selama dua tahun bertempur untuk menentang kilang kuasa, mengadakan protes di Belgrade atau lebih dekat di bandar Pirot.
Aktivis alam sekitar mengatakan bahawa projek kuasa hidro berskala kecil itu berpotensi untuk mengancam masa depan beberapa saluran air yang paling tidak tercemar di Eropah dan banyak flora serta fauna bergantung kepada saluran air itu.
Kumpulan alam sekitar RiverWatch berkata bahawa terdapat situasi terburu-buru di rantau berkenaan dalam melaksanakan projek kuasa hidro, di mana kira-kira 3,000 telah dirancang, kebanyakannya di kawasan yang dalam perlindungan.
Arang batu
Serbia bergantung sepenuhnya kepada arang batu iaitu kira-kira 70 peratus daripada tenaga elektriknya, dengan kuasa hidro menyumbang sekitar satu perempat.
Angin dan tenaga suria kini hanya memberi sebahagian kecil daripada sumber tenaga.
Akan tetapi negara yang sedang berunding untuk memasuki Kesatuan Eropah itu, berminat untuk mengurangkan kebergantungannya kepada bahan api fosil dan telah menandatangani sasaran terbaharu sebanyak 27 peratus menjelang tahun depan.
Suruhanjaya Eropah berkata bahawa negara itu ‘belum lagi berada di saluran’ untuk memenuhi sasaran dalam laporan tahun 2018. Fokus utama telah berubah kepada air.
Setakat ini, kira-kira 100 loji kuasa hidro kecil telah dibina di Serbia, menurut Kementerian Alam Sekitar.
Menurut satu kajian baru-baru ini oleh Pertubuhan Kesihatan dan Alam Sekitar bukan berasaskan keuntungan, pencemaran arang batu menyebabkan kematian pramatang sekitar 570 orang setiap tahun di Serbia, angka paling besar di Belkan.
Tetapi Ratko Ristic, Dekan Fakulti Sains Hutan di Universiti Belgrade, melihat arang batu sebagai pilihan pragmatik.
RiverWatch dan Kempen EuroNatur mengatakan terdapat cara yang lain – dengan alasan bahawa negara itu dapat menjana sumber tenaga yang lebih baik berbanding projek hidro kecil seperti sumber tenaga solar dan angin. – AFP
