BAITULMAQDIS, 1 Jan – Mahkamah tertinggi Israel hari ini memutuskan terhadap komponen penting dalam rombakan undang-undang kontroversial kerajaan, yang mencabar kuasa badan kehakiman dan mencetuskan bantahan besar-besaran.
Kenyataan Mahkamah Agung berkata lapan daripada 15 hakim telah memutuskan terhadap pindaan yang diluluskan oleh parlimen pada Julai yang membatalkan klausa “kemunasabahan”, yang digunakan oleh mahkamah untuk membatalkan keputusan kerajaan yang dianggap tidak berperlembagaan.
“Ini disebabkan kerosakan teruk dan tidak pernah berlaku sebelum ini terhadap ciri-ciri asas Negara Israel sebagai sebuah negara demokrasi,” kata kenyataan itu.
Perdana Menteri Benjamin Netanyahu berhujah agenda reformasi kehakiman menyeluruh yang dibentangkan setahun lalu adalah perlu untuk mengimbangi semula kuasa antara hakim dan ahli politik.
Tetapi pengkritiknya memberi amaran pakej pelbagai serampang itu boleh membuka jalan kepada pemerintahan autoritarian dan digunakan oleh Netanyahu untuk membatalkan kemungkinan sabitan terhadapnya dalam perbicaraan rasuahnya yang sedang berlangsung, satu tuduhan yang dinafikan perdana menteri.
Israel tidak mempunyai perlembagaan atau dewan tinggi parlimen.
Langkah “kemunasabahan” — sebahagian daripada salah satu Undang-undang Asas yang membentuk separa perlembagaan Israel — telah dilaksanakan untuk membolehkan hakim menentukan sama ada kerajaan telah melampaui kuasanya.
Menteri Kehakiman Yariv Levin berkata di Telegram bahawa keputusan itu “menghilangkan suara mereka daripada berjuta-juta rakyat”.
Dia menyelar hakim kerana “mengambil ke dalam tangan mereka semua kuasa, yang dalam rejim demokrasi dibahagikan secara seimbang antara tiga cabang” kerajaan.
‘Keputusan bersejarah’
Ketua pembangkang Yair Lapid menyambut baik keputusan itu dan memberi amaran tentang kebangkitan semula perpecahan dalaman dalam masyarakat Israel.
“Mahkamah Agung dengan setia melaksanakan peranannya dalam melindungi rakyat Israel, dan kami memberikannya sokongan penuh,” kata Lapid di aplikasi X.
Dan jika kerajaan “memulakan semula pertengkaran” mengenai mahkamah, “maka mereka tidak belajar apa-apa… dari 87 hari perang,” katanya, merujuk kepada konflik Israel-Hamas.
Pemimpin protes, yang sebelum perang meletus pada 7 Oktober telah menggerakkan puluhan ribu penunjuk perasaan setiap minggu, juga menyambut baik keputusan itu.
“Keputusan mahkamah tinggi menghapuskan, sekurang-kurangnya buat masa ini, pedang kediktatoran dari sekeliling leher kita,” kata penganjur terkemuka Shikma Bressler dalam satu kenyataan video.
“Ini adalah keputusan bersejarah,” kata dalam satu kenyataan Gerakan untuk Kerajaan Berkualiti di Israel, kumpulan antirasuah di sebalik petisyen mahkamah.
Ia menuduh kerajaan Netanyahu mahu “mentadbir tanpa badan kehakiman” dan memuji “demokrasi yang percaya kepada pengasingan kuasa”.
Penunjuk perasaan telah berhimpun setiap minggu menentang reformasi kerajaan sejak ia pertama kali diumumkan pada Januari 2022.
Pindaan “kemunasabahan”, satu-satunya bahagian utama pakej pembaharuan undang-undang untuk menjadi undang-undang, juga merupakan salah satu langkah yang paling dipertikaikan kerana ia berusaha untuk mengekang pengawasan kehakiman terhadap kerajaan.
Apabila sekutu Netanyahu mengundi untuk membatalkan klausa itu pada Julai, penggubal undang-undang pembangkang menyerbu keluar dari dewan, sambil menjerit “malu”.
Mahkamah hanya menyebut “kemunasabahan” dalam segelintir keputusan, termasuk keputusan berprofil tinggi tahun lalu yang menghalang sekutu Netanyahu, Aryeh Deri, daripada berkhidmat dalam kabinet kerana sabitan mengelak cukai sebelum ini. – AFP
