NEW YORK – Dalam ruangan luas dewan Orang Asli Amerika di Muzium Sejarah Alam Semula jadi Amerika, terdapat sebuah patung kayu kecil yang menempatkan ruang suci dalam kalangan puak yang dahulunya pernah mendiami Manhattan.
Lebih daripada enam bulan lalu, patung upacara Ohtas, atau ‘Doll Being’, telah disembunyikan selepas muzium dan institusi lain di seluruh negara mengambil langkah drastik untuk menutup pameran susulan peraturan persekutuan baharu. Peraturan itu memerlukan institusi memulangkan artifak suci atau yang mempunyai kepentingan budaya kepada puak-puak asli, atau sekurang-kurangnya mendapatkan kebenaran untuk mempamerkan atau mengkajinya.
Patung itu dikenali sebagai Nahneetis, adalah salah satu daripada kira-kira 1,800 artifak yang sedang diteliti oleh pegawai muzium sebagai usaha mematuhi peraturan tersebut sambil merancang pembaharuan lebih meluas terhadap pameran yang telah berusia lebih setengah abad.
Namun, beberapa ketua puak masih ragu-ragu dengan menyatakan muzium belum bertindak cukup pantas. Peraturan baharu itu timbul selepas bertahun-tahun aduan daripada puak-puak bahawa ratusan ribu artifak yang sepatutnya dipulangkan di bawah Akta Perlindungan dan Pemulangan Kubur Asli Amerika 1990 masih berada dalam jagaan muzium.
“Jika proses bergerak perlahan, maka atasi perkara itu,” kata Joe Baker, penduduk Manhattan dan ahli Puak Delaware, keturunan masyarakat Lenape yang ditemui oleh pedagang Eropah lebih 400 tahun lalu. “Koleksi ini adalah sebahagian daripada cerita dan keluarga kami. Kami perlu barang itu kembali. Kami perlu barang itu dekat dengan kami.”
Presiden muzium New York, Sean Decatur, berjanji bahawa puak-puak akan mendengar daripada pegawai tidak lama lagi. Beliau menyatakan bahawa beberapa bulan kebelakangan ini kakitangan telah meneliti semula objek-objek yang dipamerkan untuk mula menghubungi komuniti puak.
Muzium juga merancang untuk membuka pameran kecil pada musim luruh yang akan memasukkan suara-suara Asli Amerika dan menjelaskan sejarah dewan-dewan yang ditutup, sebab perubahan dilakukan dan apa yang bakal berlaku pada masa hadapan, katanya.
Pegawai muzium membayangkan pembaharuan keseluruhan dewan-dewan Eastern Woodlands dan Great Plains yang ditutup, serupa dengan pembaharuan selama lima tahun bernilai AS$19 juta di Dewan Northwest Coast, yang diselesaikan pada 2022 dalam kerjasama rapat dengan puak-puak, tambah Decatur.
“Matlamat utama adalah untuk memastikan kami mendapat cerita yang betul,” katanya.
Lance Gumbs, naib pengerusi Bangsa Shinnecock Indian, puak yang diiktiraf secara persekutuan di Hamptons, New York, berkata beliau bimbang tentang kehilangan perwakilan puak-puak tempatan dalam institusi awam, dengan penutupan pameran berkemungkinan berlanjutan bertahun-tahun.
Muzium Sejarah Alam Semulajadi Amerika, katanya, adalah salah satu tarikan pelancongan utama New York dan juga merupakan rujukan utama untuk generasi pelajar di kawasan itu yang mempelajari tentang puak-puak di rantau itu.
Beliau mencadangkan muzium menggunakan replika yang dibuat oleh masyarakat Asli supaya artifak budaya yang sensitif tidak dipamerkan secara fizikal.
“Saya tidak fikir puak-puak mahu sejarah kami dikeluarkan daripada muzium,” kata Gumbs. “Mesti ada cara yang lebih baik daripada menggunakan artifak yang secara literal dicuri dari tapak kubur.”
Gordon Yellowman, yang mengetuai jabatan bahasa dan budaya untuk Puak Cheyenne dan Arapaho, berkata muzium harus berusaha untuk mencipta lebih banyak pameran digital dan maya.
Beliau berkata puak-puak di Oklahoma akan meminta daripada muzium New York sebuah buku lakaran oleh pahlawan Cheyenne, Little Finger Nail, yang mengandungi lukisan dan ilustrasinya dari medan perang.
Buku itu, yang berada dalam simpanan dan tidak dipamerkan, diambil dari tubuh seorang lelaki selepas dia dan anggota suku lain dibunuh oleh tentera Amerika Syarikat di Nebraska pada tahun 1879.
“Lukisan ini tidak dibuat hanya kerana ia indah,” kata Yellowman.
“Ia dibuat untuk menunjukkan sejarah sebenar orang-orang Cheyenne dan Arapaho.”
Institusi lain juga mengambil pendekatan berbeza.
Di Chicago, Muzium Field telah menubuhkan Pusat Pemulangan selepas menutup beberapa pameran di dewan-dewan yang didedikasikan untuk Amerika kuno dan masyarakat pesisir Barat Laut dan Artik.
Muzium juga telah memulangkan empat artifak kepada puak-puak dan tiga lagi dalam proses, melalui usaha yang telah bermula sebelum peraturan baharu itu, menurut jurucakap Bridgette Russell.
Di Muzium Cleveland di Ohio, sebuah pameran artifak dari masyarakat Tlingit di Alaska telah dibuka semula selepas kepimpinan mereka memberi kebenaran, menurut Todd Mesek, jurucakap muzium. Tetapi dua pameran lain masih ditutup, dengan satu mengandungi objek pengebumian dari kawasan Barat Daya kuno untuk diperbaharui dengan topik dan bahan yang berbeza.
Manakala di Harvard pula, dewan Orang Asli Amerika di Muzium Peabody telah dibuka semula pada bulan Februari selepas kira-kira 15 peratus daripada 350 artifaknya dikeluarkan daripada pameran, kata jurucakap universiti, Nicole Rura.
Chuck Hoskin, ketua Bangsa Cherokee, berkata beliau percaya banyak institusi kini memahami mereka tidak boleh lagi memperlakukan barangan Asli sebagai ‘barang pameran muzium’ dari ‘masyarakat yang tidak lagi wujud’.
Pemimpin puak di Oklahoma itu berkata beliau melawat Peabody tahun ini selepas universiti tersebut menghubungi tentang pemulangan keratan rambut yang dikumpulkan pada awal 1930an daripada ratusan kanak-kanak Asli, termasuk Cherokee, yang dipaksa untuk berasimilasi di sekolah-sekolah asrama Indian yang terkenal.
“Hakikat bahawa kami duduk dan mengadakan perbincangan yang sangat bermakna bersama Harvard, itu adalah kemajuan untuk negara,” katanya.
Bagi Baker, beliau mahukan Ohtas dikembalikan kepada puaknya. Beliau berkata patung upacara itu tidak sepatutnya dipamerkan, terutama sekali dalam susunan bersama mangkuk kayu, sudu dan barang-barang harian lain.
Pegawai muzium berkata perbincangan dengan wakil puak asli bermula pada 2021 dan akan diteruskan, walaupun patung itu secara teknikalnya tidak termasuk di bawah peraturan persekutuan kerana ia dikaitkan dengan puak di luar AS, iaitu Puak Munsee-Delaware di Ontario.
“Patung itu mempunyai roh. Ia adalah makhluk hidup,” kata Baker. “Jadi jika awda memikirkan ia digantung di dinding selama bertahun-tahun dalam kotak yang kecil, seolah-olah ia lemas kerana kekurangan udara, ia sungguh mengerikan”. – AP
