SELAT GERLACHE, ANTARTIKA – Di Antartika yang terpencil, ahli biologi marin Colombia, Paulo Tigreros menurunkan jaring ke dalam air berais dalam usahanya mencari mikro-
plastik di kawasan yang sepatutnya menjadi salah satu ekosistem terpelihara terbaik di dunia.
Seperti ayak, jaring membenarkan air melaluinya kerana ia mengekalkan zarah pepejal kecil yang terapung di Selat Gerlache, koridor semula jadi sepanjang kira-kira 160 kilometer yang memisahkan Kepulauan Palmer dan hujung Semenanjung Antartika.
Kajian mikroskopik dan ujian lain ke atas sampel akan membolehkan pasukan saintis menentukan tahap mikroplastik yang terkandung di dalamnya.
Mikroplastik ialah zarah yang diperbuat daripada polimer dan sebatian toksik lain yang lebih kecil daripada 5 milimeter dan telah mendapat perhatian global yang semakin meningkat kerana ia ditemui di lautan, awan, makanan dan di seluruh badan haiwan dan manusia.
Tigreros, 51, dan rakan-rakannya berada di atas ARC Simon Bolivar, sebuah kapal tentera laut Colombia yang menjalankan ekspedisi saintifik di Antartika dan tidak ragu-ragu bahawa mereka akan mengesan mikroplastik dalam misi mereka.
Penyelidikan yang dijalankan pada 2019 oleh University of Canterbury, New Zealand mendedahkan kewujudan mikroplastik di salji Antartika. Lebih daripada 430 juta tan plastik dihasilkan setiap tahun di seluruh dunia, menurut Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB).
Mikroplastik berasal daripada pecahan produk seperti tayar kereta sintetik, tekstil dan produk pengguna biasa.
Tidak banyak yang diketahui tentang kesannya terhadap kesihatan manusia dan alam sekitar.
Tigreros berkata mikroplastik sudah ‘hadir’ di lautan dan kesannya boleh membawa maut kepada haiwan dan ekosistem.
“Kami menganggap Antartika sebagai benua yang terpencil sepenuhnya” daripada aktiviti manusia, tetapi “ia mencerminkan masalah alam sekitar” planet ini, kata Jorge Tadeo Lozano, seorang penyelidik di University of Bogota, yang mengambil bahagian dalam ekspedisi itu.
Beliau berkata, mikroplastik mungkin telah sampai di rantau itu melalui arus lautan. Ia juga boleh diangkut di atmosfera dan melalui najis haiwan laut dan ikan.
Dengan pinset, Tigreros mengambil kril dan beberapa alga daripada sampelnya.
Krustasea marin yang kecil memakan alga mikroskopik yang dikenali sebagai fitoplankton, tetapi sering tersilap zarah mikroplastik kecil sebagai makanannya.
Kril pula merupakan sumber makanan untuk banyak haiwan yang lebih besar, sekali gus mencemarkan seluruh rantai makanan.
“Apabila ikan paus memakan kril ini, mikroplastik kemungkinan besar memasuki ususnya,” yang menjejaskan sistem paru-paru, sistem pembiakan dan juga keupayaannya untuk berenang, kata Tigreros.
Lapisan ais Antartika, rumah kepada penguin dan anjing laut, telah menderita selama bertahun-tahun akibat peningkatan suhu global.
Agensi Tenaga Atom Antarabangsa (IAEA), dengan kerjasama Argentina, bulan lalu melancarkan ekspedisi penyelidikan saintifik pertamanya untuk menyiasat sejauh mana mikroplastik di Antartika.
Menurut IAEA, mikroplastik boleh merosakkan lagi benua putih yang hebat “dengan mengurangkan pemantulan ais, mengubah kekasaran permukaan, menggalakkan aktiviti mikrob, bertindak sebagai penebat haba dan menyumbang kepada kelemahan mekanikal struktur ais.”
Menurut Pertubuhan Meteorologi Dunia, pencairan glasier, yang mengandungi 90 peratus air tawar planet ini, boleh menyebabkan paras laut meningkat sehingga 60 meter. – AFP
