RIO DE JANEIRO – Selepas bersaing dengan China pada awal tahun ini, syarikat Uber kini beralih tumpuan ke Brazil, negara paling ramai penduduk di Amerika Latin.
Baru diperkenalkan di Brazil dalam hanya lebih dua tahun lalu, penggunaan aplikasi itu telah meningkat dengan cepat di sini dimana Amerika Selatan itu kini menjadi perniagaan ketiga terbesar Uber di seluruh dunia, selepas Amerika Syarikat dan India.
Pertumbuhan semakin meningkat, bagaimanapun, adalah juga satu perlumbaan mengejar masa: kerajaan tempatan sedang bergerak kehadapan kearah mengawal selia dan mengenakan cukai ke atas syarikat itu yang boleh menjejaskan kelebihan daya saing mereka dengan kesatuan teksi untuk mengharamkan secara sepenuhnya.
“Terdapat banyak isu-isu dengan Uber kerana sekarang ia telah menjadi perniagaan yang terbesar di Brazil,” kata Fabro Steibel, pengarah eksekutif Institut Sains dan Teknologi yang berpangkalan di Rio.
“Masih terlalu awal untuk mengetahui sama ada Uber akan menjadi masalah besar atau penyelesaian utama” dalam keperluan pengangkutan di negara ini.
Syarikat berpangkalan di AS yang beroperasi di 37 buah bandar di Brazil, termasuk Rio de Janeiro, ibu kota Brasilia dan kuasa ekonomi Sao Paulo. Syarikat itu menawarkan 8 juta ‘pengguna aktif’ dan lebih daripada 50,000 pemandu Uber di Brazil. Ia telah mendapat manfaat daripada pertemuan faktor tersebut.
Ekonomi Brazil terperangkap dalam kemelesetan ekonomi paling buruk dalam beberapa dekad, dengan ramai penunggang ingin menjimatkan wang mereka dan memberi peluang kepada pemandu yang berpotensi samaada mereka yang menganggur ataupun bekerja sepenuh masa.
Budaya penggunaan kereta yang kuat di Brazil, sama seperti Amerika Syarikat, digabungkan dengan keadaan jalan yang baik telah membolehkan kepada pertumbuhan itu.
Berbeza situasinya di China, di mana Uber China mempunyai persaingan dengan Didi Chuxing sebelum diambil alih oleh Didi pada bulan Ogos, di Brazil Uber tidak mempunyai persaingan yang ketara.
Kesatuan teksi di seluruh negara itu menolak rang undang-undang sebelum kongres mengharamkan syarikat tersebut. Beribu-ribu pemandu dari seluruh negara itu berkumpul untuk bantahan di Brasilia bulan lepas.
Di Rio, Datuk Bandar, Eduardo Paes menandatangani undang-undang pada bulan lepas untuk melarang penggunaan kenderaan persendirian sebagai kenderaan penumpang berbayar, pada dasarnya melarang penggunaan aplikasi perkhidmatan teksi bebas. Pada awal tahun ini, bagaimanapun, seorang hakim Rio memutuskan bahawa pemandu peribadi akan mempunyai hak untuk meneruskan operasi mereka sehingga aktiviti dikawal selia dalam peringkat persekutuan.
Di Sao Paulo, Uber dibayar beberapa sen bagi setiap kilometer ke dalam satu dana perbandaran, Dewan Bandaran bulan depan akan mengenakan siri peraturan, termasuk pemeriksaan mengejut terhadap akaun syarikat tunggangan-perkongsian.
Pemandu teksi saling membantah bahawa pemandu Uber mempunyai kelebihan kerana mereka tidak menghadapi sistem birokrasi yang sama, termasuk beberapa pemeriksaan setiap tahun dan mengekalkan insurans secara komprehensif.
“Ia adalah sukar walaupun mempunyai harapan,” kata Fabio Freitas, seorang pemandu teksi berusia 37 tahun di Rio yang pernah memperolehi AS$84 sehari tetapi kini hanya dapat separuh daripada itu.
“Uber memusnahkan profesion kami.”
Freitas berkata ia sedang mencari pekerjaan kilang, kerana beliau boleh bekerja beberapa jam tanpa mengambil penumpang.
Uber, sebuah syarikat milik persendirian, enggan memberikan jumlah perolehan di Brazil. Tetapi syarikat itu berkata, tuduhan bahawa syarikat itu tidak dikawal selia atau bersaing secara tidak adil adalah salah.
“Uber membayar cukai di setiap tempat cawangannya di mana ia beroperasi. Kami sah dalam undang-undang,” kata Pengurus Besar Uber Brazil, Gui Telles, memberitahu kepada The Associated Press.
Pemandunya mesti mempunyai lesen memandu yang sah dengan anotasi khas yang membolehkan mereka memandu secara profesional. Mereka juga perlu mendapatkan pemeriksaan, mendaftarkan kenderaan mereka dan mendapatkan insurans. Semua kereta mesti mempunyai empat pintu dan penyaman udara.
Telles berkata, sistem penarafan Uber ini membolehkan syarikat itu untuk mengelakkan mana-mana pemandu yang tidak berkelakuan baik. Beliau berkata syarikat itu sedang berusaha untuk mengurangkan kesesakan lalu lintas di bandar-bandar besar dan berkata platform itu dapat membantu beribu-ribu pemandu untuk menyara keluarga mereka.
Seberapa banyak manfaat yang boleh Uber sediakan, bagaimanapun, masih juga dipertikaikan. Syarikat itu mengambil 20 hingga 25 peratus daripada bahagian perjalanan, sudah mempunyai potongan harga berbanding teksi.
Marcos Vinicius, seorang penduduk Rio berusia 30 tahun yang hilang pekerjaan di sebuah syarikat minyak luar pesisir, mula memandu untuk Uber beberapa bulan yang lalu. Beliau menghabiskan AS$235 seminggu untuk menyewa kereta sedan Nissan 2015, ditambah lagi AS$100 untuk insurans dan minyak kereta. Jika berada dalam minggu yang baik, beliau memperolehi AS$400 daripada hasil pemanduannya.
Walaupun beliau memiliki kereta sendiri, sepertimana ramai pemandu Uber lakukan, namun kos penyelenggaraan akan tinggi akibat berjam-jam terperangkap di dalam kesesakan lalu lintas. Walaupun ada kelemahan, namun beliau berkata ia berbaloi.
“Bagi saya, ia adalah sama ada melakukan pekerjaan ini atau mati kelaparan,” kata Vinicius. Bagi pelanggan, apa yang jelas menarik perhatian mereka adalah harga yang lebih murah. Ramai pelanggan memilih Uber berbanding teksi, seperti ke stesen bas dan lapangan terbang.
Baru-baru ini, Laura de Oliveira Cortines bersama teman lelakinya keluar dari pintu kecemasan lapangan terbang Rio Santos Dumont dan berjalan satu blok ke sebuah pusat membeli belah yang berdekatan. Disana mereka menunggu pemandu untuk menjemput mereka di kawasan perhentian Uber dan seorang wanita muda memakai baju yang menyatakan, “Bagaimana saya boleh membantu anda?” dalam pelbagai bahasa. Menaiki teksi akan mengambil kos kira-kira AS$16. Perjalanan Uber hanya mengambil kos kira-kira AS$6.
“Kami hanya mengambil teksi apabila kita tidak boleh mendapatkan Uber,” kata Cortines, seorang doktor haiwan berusia 25 tahun. – AP