SHANGHAI – Anak patung raksasa yang kecil, berbulu gebu dan taring menakutkan, pembuat mainan Labubu, Pop Mart di China telah menguasai dunia, sekali gus menarik minat orang ramai di kedai antarabangsa serta menghiasi beg tangan selebriti seperti Rihanna dan Cher.
Pop Mart yang berpangkalan di Beijing adalah sebahagian daripada aliran trend eksport budaya China yang semakin meningkat dan mendapat tarikan di luar negara, duta berbulu China yang ‘bergaya’ walaupun di tempat yang lebih dikaitkan dengan pendapat umum negatif tentang Beijing seperti Eropah dan Amerika Utara.
Labubu, yang biasanya dijual pada harga sekitar AS$40, dikeluarkan dalam kuantiti terhad dan dijual dalam ‘kotak misteri,’ bermakna pembeli tidak mengetahui model sebenar yang akan diterima mereka.
Anak patung itu ‘kelihatan agak aneh dan hodoh dan amat inklusif, jadi orang ramai boleh memahami dan menghayatinya,’ beritahu pereka dalaman Lucy Shitova kepada AFP di kedai Pop Mart di London, di mana penjualan Labubu secara peribadi telah digantung kerana bimbang peminat boleh bertukar menjadi ganas dalam usaha mereka untuk mendapatkan mainan itu.
“Sekarang semuanya menjadi tular disebabkan media sosial. Dan begitulah, ia memang hebat. Ia berbeza.”
Sementara negara jiran Asia Timur iaitu Korea Selatan dan Jepun diiktiraf di peringkat global atas fesyen mewah, pawagam dan lagu pop mereka, industri filem dan muzik China yang banyak ditapis telah bergelut untuk menarik penonton antarabangsa, dan pengeksport pakaian terkenal negara itu ialah laman web fesyen peruncit yang mengeluarkan pakaian besar-besaran, Shein.
Terdapat beberapa kisah kejayaan syarikat China yang menjual barangan mewah di bawah jenama mereka sendiri, berhadapan dengan stereotaip produk murah dan berkualiti rendah.
“Sukar bagi pengguna dunia untuk menganggap China sebagai negara pencipta jenama,” kata Fan Yang dari Universiti Maryland kepada AFP.
Pop Mart telah menentang trend itu, melahirkan peniru yang digelar oleh pengguna media sosial sebagai ‘lafufus’ dan video YouTube terperinci tentang cara mengesahkan ketulenan anak patung tersebut.
Jenama seperti label pakaian wanita berjenama Shushu/Tong, Marchen yang berpangkalan di Shanghai dan pembuat beg tangan yang berpangkalan di Beijing, Songmont juga telah mendapat pengiktirafan di luar negara sejak beberapa tahun lalu.
“Ia mungkin hanya menunggu masa sebelum lebih banyak jenama China dikenali di peringkat global,” kata Yang.
KESAN TIKTOK
Melalui eksport tular seperti Labubu, China ‘mengalami anjakan pendekatan lembut di mana produk dan imejnya semakin bergaya dan mengikuti perkembangan terbaharu dalam kalangan anak muda Barat,” kata Allison Malmsten, penganalisis di Daxue Consulting yang berpangkalan di China.
Malmsten berkata dia percaya media sosial boleh meningkatkan imej global China ‘sama seperti Jepun pada tahun 80an hingga 2010an dengan Pokemon dan Nintendo.’
Aplikasi video TikTok – direka oleh ByteDance China – membuka jalan kepada kepopularan Labubu apabila ia menjadi produk berjenama Cina pertama yang penting dan tidak dapat dipisahkan oleh golongan muda di peringkat antarabangsa.
Joshua Kurlantzick dari Council on Foreign Relations (CFR) memberitahu AFP bahawa ‘TikTok mungkin memainkan peranan dalam mengubah fikiran pengguna tentang China.’
TikTok, yang disekat secara rasmi di China tetapi masih boleh diakses dengan perisian VPN, mempunyai lebih satu bilion pengguna, termasuk apa yang dikatakan syarikat itu hampir separuh daripada penduduk Amerika Syarikat (AS).
Aplikasi itu telah menjadi tumpuan kebimbangan keselamatan negara di AS, dengan cadangan larangan menyaksikan pengguna TikTok Amerika membanjiri aplikasi China lain, Rednote, di mana mereka dialu-alukan sebagai ‘pelarian’ digital.
Sebagai saluran untuk meme media sosial Cina dan trend fesyen, TikTok menganjurkan lebih 1.7 juta video tentang Labubu.
LABUBUMANIA
Eksport budaya boleh “meningkatkan imej China sebagai tempat yang mempunyai syarikat yang boleh menghasilkan barangan atau perkhidmatan yang menarik di peringkat global”, kata Kurlantzick dari CFR kepada AFP.
“Saya tidak tahu berapa banyak, jika sama sekali, ia memberi kesan kepada imej negara atau kerajaan China,” katanya sambil menunjukkan bagaimana kuasa lembut Korea Selatan yang tidak dapat dinafikan tidak diubah kepada tahap pengaruh politik yang sama.
Sementara mainan mewah sahaja mungkin tidak diubah kepada kuasa sebenar, imej global Amerika Syarikat yang huru-hara di bawah presiden Trump boleh memberi manfaat kepada persepsi China, kata Yang dari Universiti Maryland.
“Hubungan yang dijalin oleh banyak pihak antara kemerosotan kuasa lembut AS dan potensi peningkatan imej global China mungkin mencerminkan betapa kedua-dua negara itu saling berkaitan dalam fikiran orang yang kehidupannya terjejas oleh kedua-duanya secara serentak,” katanya kepada AFP.
Sekurang-kurangnya, daya tarikan Labubu nampaknya memupuk minat di China dalam kalangan generasi muda.
“Ia seperti virus. Semua orang hanya mahukannya,” beritahu ibu kepada tiga anak warga Kazakhstan, Anelya Batalova kepada AFP di taman tema Pop Mart di Beijing.
Warga Qatar, Maryam Hammadi, 11, bergambar di hadapan patung gergasi Labubu.
“Di negara kami, mereka suka Labubu,” katanya.
“Jadi, apabila mereka menyedari bahawa asal usul Labubu adalah di China, mereka ingin datang untuk melihat pelbagai jenis Labubu di China.” – AFP
