GABORONE – Di bandar Gaborone, ibu kota Botswana yang sibuk terletak Main Mall, salah satu pasar tertua dan paling eklektik di negara ini.
Dibina pada 1963, pasar yang meriah ini adalah rumah kepada penjaja, peniaga dan penjual makanan yang prolifik, menawarkan pelbagai perisa dan warna di tengah-tengah bangunan konkrit bertingkat.
Lesego Tshidi Motshegaletau, penjual makanan tradisional, memiliki gerai makanan tradisional dalam pasar kosmopolitan ini. Gerainya menawarkan pelbagai produk berwarna-warni dan aroma, termasuk dedak Sorgum, beras, bijirin, gandum, teh, pelbagai jenis kacang dan amaranth.
Didorong oleh kesusahan ekonomi, Motshegaletau memulakan perniagaannya pada 2005. Dalam temu bual dengan Xinhua, dia berkata, “Saya mempunyai minat terhadap makanan kami (masakan tradisional Tswana) dan ciri-cirinya, lebih-lebih lagi saya menghidap hipertensi dan artritis, jadi ia mempunyai manfaat tertentu untuk penyakit-penyakit lain.”
Menetap di kampung Thamaga, kira-kira 40km ke barat Gaborone, Motshegaletau, 47 tahun, berkata perniagaannya penting untuk menyara keluarga, membolehkannya menyumbang kepada pendidikan anak-anaknya. Setiap bulan dia mampu menjana 5,000 pula (kira-kira AS$370)Motshegaletau merupakan seorang petani berskala kecil yang mendapatkan hasil daripada ladangnya di kampung Thamaga dan Ramasenyane. Dia mengembara ke lokasi-lokasi berbeza di seluruh negara untuk membeli produk-produk lain.
Menyedari sifat bermusim hasil dan bijirinnya, Motshegaletau menghadapi kesukaran semasa luar musim apabila menghadapi peningkatan perbelanjaan untuk stok.
Beliau sangat menyokong bantuan kerajaan, meminta sokongan kewangan atau pinjaman untuk mengatasi kekurangan dalam tempoh ini.
Menonjolkan faedah kesihatan makanan tradisional, beliau menekankan permintaan untuk teh Afrika, Mowana dan amaranth. Beliau berkata: “Makanan tradisional adalah penting kerana ia tidak diproses, ia dimakan seperti yang dimaksudkan oleh alam semula jadi, dan ia mempunyai faedah penting.”
Di negara yang dibebani oleh penyakit berjangkit dan tidak berjangkit (NCD), Botswana mempunyai kadar kematian 934 setiap 100,000 lelaki dan 712 wanita untuk NCD utama, menurut tinjauan penyakit negara Pertubuhan Kesihatan Sedunia 2023.
Kementerian Kesihatan Botswana menggalakkan mengamalkan tabiat sihat, termasuk mengambil diet berkhasiat yang menggabungkan masakan asli.
Omphile Rasedi, pelanggan dari kampung Kumakwane, yang terletak 25km barat Gaborone, berkata bahawa dia lebih suka makanan tradisional kerana ia organik dan berkembang secara organik tanpa menggunakan racun perosak.
John Nderitu, pakar diet di Hospital Swasta Bokamoso, menggariskan kepentingan pemakanan yang sihat, menekankan pengambilan makanan kaya serat dan kurang kanji yang ditapis.
Beliau menasihatkan untuk memasukkan sayur-sayuran berdaun hijau, kangkung saka, amaranth, bendi, dan sayur-sayuran hijau gelap ke dalam diet untuk kesejahteraan keseluruhan. – Xinhua
