SINGAPURA – Doktor yang merawat masalah pernafasan tidak selalunya sedar sama ada pesakit mereka telah menggunakan vape. Oleh itu, kes tidak dikesan secara sistematik di hospital kerana pesakit berkenaan tidak selalu bersedia untuk berkongsi sejarah vape mereka.
Dengan tindakan keras terhadap vape dan pihak berkuasa meningkatkan pemeriksaan, walaupun di tempat tumpuan awam seperti pusat perniagaan, taman dan pusat membeli-belah, pesakit yang mengalami masalah pernafasan disebabkan oleh vape sedar dan memilih untuk mendiamkan diri.
Dr Sewa Duu Wen, ketua jabatan perubatan pernafasan dan penjagaan kritikal di Hospital Besar Singapura, memberitahu The Straits Times mengenai satu kes pesakit yang telah menghisap e-rokok.
“Kami telah melaporkan (satu kes) di mana pesakit mengalami kegagalan pernafasan akibat pengumpulan protein dan bahan berlemak yang tidak normal dalam kantung udara (dalam paru-paru) selepas mula menghisap vape.”
Beliau berkata lelaki itu menjalani prosedur rawatan luar biasa, yang dipanggil lavaj atau pencucian paru-paru di hospital. Kadang-kadang dipanggil pembasuhan paru-paru, rawatan adalah prosedur khusus yang menggunakan larutan garam untuk mencuci paru-paru.
“Terdapat juga kes anekdot (lain) pesakit dimasukkan ke hospital kerana penyakit asma dan paru-paru yang lebih teruk selepas mula menghisap vape,” tambah Dr Sewa.
Para pakar memberikan amaran tentang bahaya menghisap vape di tengah-tengah peningkatan penggunaan vape sekali pakai dan e-rokok di seluruh dunia, terutamanya dalam kalangan remaja dan dewasa muda.
Menurut jurnal semakan rakan sebaya, Emerald Insight, pengguna vape dianggarkan berjumlah 82 juta di seluruh dunia pada 2021, dengan 14.3 juta di Asia Tenggara dan pasaran e-rokok dan vape global bernilai AS$22.8 bilion pada 2022.
Daripada data setiap negara, nampaknya terdapat peningkatan yang membimbangkan dalam penggunaan vape, terutamanya dalam kalangan remaja dan dewasa muda dalam lingkungan 20an di seluruh dunia.
Menurut Pusat Statistik Kesihatan Kebangsaan Amerika Syarikat (AS), orang yang berumur 18 hingga 24 tahun berkemungkinan besar menggunakan e-rokok dalam kalangan semua orang dewasa pada tahun 2021. Pada tahun yang sama, 69 peratus pengguna vape di Britain berumur 11 hingga 17 tahun.
Tidak hairanlah, memandangkan vendor vape sering memasarkan produk mereka sebagai alternatif yang ‘lebih sihat’ kepada rokok atau juga sebagai cara untuk berhenti merokok.
Mereka mendakwa ‘asap’ e-rokok biasanya mengandungi kurang bahan kimia beracun berbanding campuran 7,000 bahan kimia dalam asap rokok biasa.
Namun begitu, Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) pada Disember 2023 menggesa kerajaan menganggap e-rokok dalam cara yang sama seperti tembakau dan melarang semua perisa.
Dr Sewa mengatakan e-rokok menghasilkan aerosol zarah halus dengan mengaktifkan elemen pemanas kepada takungan yang mengandungi cecair vape.
Cecair ini biasanya mengandungi propilena glikol (cecair sintetik yang tak berwarna dan hampir tidak berbau), gliserin, perisa tambahan dan nikotin, yang mendedahkan pengguna kepada tahap toksin yang lebih tinggi.
Di Singapura, situasi vaping telah menjadi semakin teruk. Pembelian, penggunaan atau pemilikan vape melonjak 58 peratus kepada kira-kira 7,900 kes pada tahun 2023, dari kira-kira 5,000 kes pada tahun 2022.
Dr Sewa berkata seiiring evolusi e-rokok kepada peranti yang lebih ‘peribadi’ dan pengeluar menambah perisa dan bahan tambahan yang berbeza, risiko beberapa bahan kimia tersebut sedang dikesan.
Banyak peranti vape menawarkan perisa seperti gula-gula halwa, kek cawan, butterscotch, pop rock dan mentega kacang untuk meningkatkan lagi daya tarikan kepada golongan muda.
Menteri Pendidikan Kedua, Maliki Osman memberitahu Parlimen pada Oktober 2023 bahawa kira-kira 800 pelajar telah dirujuk kepada Pihak Berkuasa Sains Kesihatan kerana kesalahan vape pada 2022. Ini adalah peningkatan daripada 2019 dan 2018, apabila jumlah untuk kedua-dua tahun adalah kurang daripada 50.
Beliau berkata walaupun sekolah dan institusi pengajian tinggi telah meningkatkan pemeriksaan sejak beberapa tahun kebelakangan ini, kemungkinan ia kurang dikesan.
Dr Maliki sebelum ini mendedahkan bahawa purata kira-kira tujuh dalam setiap 1,000 pelajar di sekolah rendah dan menengah serta institusi pengajian tinggi telah ditangkap kerana kesalahan merokok dan vape.
“Walaupun dianggap selamat, perisa ini dikaitkan dengan penyakit kesihatan yang serius semasa aerosolisasi dan penyedutan.
Ambil diasetil sebagai contoh, sejenis bahan kimia yang digunakan untuk menghasilkan rasa mentega. Ia telah dikaitkan dengan perkembangan ‘paru-paru popcorn’ atau bronchiolitis obliterans, penyakit paru-paru yang serius menyebabkan sesak nafas kronik,” kata Dr Sewa.
Menurut Persatuan Paru-paru Amerika, diasetil meninggalkan parut pada kantung udara kecil di dalam paru-paru, mengakibatkan penebalan dan penyempitan saluran udara.
Dr Philip Eng, pakar perubatan perunding kanan pernafasan dengan firmanya sendiri, berkata kecederaan paru-paru akibat vape, dipanggil Evali, merupakan epidemik di AS pada 2019.
Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit di AS melaporkan lebih 2,000 kes disyaki penyakit paru-paru teruk dikaitkan dengan vaping pada 2019. Daripada jumlah ini, terdapat lebih 60 kematian.
Dr Eng berkata, “Kes-kes teruk yang membawa kepada kemasukan ke hospital dan kematian tidak pernah dilaporkan di Singapura.”
Dr Sewa berkata sementara mekanisme yang tepat tidak diketahui, dipercayai sebatian tetrahydrocannabinoid yang terdapat dalam kanabis, apabila dicampur dengan vitamin E acetate dalam beberapa e-rokok ini, nampaknya paling kuat dikaitkan dengan perkembangan penyakit paru-paru akibat menghisap vape.
Kes terbaharu membabitkan seorang wanita British, Abby Flynn, 20 tahun, dengan ketagihan menghisap vape menyebabkannya dimasukkan ke hospital dengan ‘paru-paru popcorn’ pada Januari 2023.
Dia tidak pernah menghisap rokok sebelum ini tetapi mula menghisap vape pada musim panas 2021 disebabkan ia trend yang popular.
Dia telah menggunakan seluruh kartrij cecair vape sehari, bersamaan dengan 140 batang rokok seminggu, selama kira-kira satu setengah tahun.
Doktor memberitahunya bahawa jika dia tidak membuang tabiat tersebut, dia akan terpaksa bergantung pada mesin oksigen pada usia 30 tahun.
Dia telah membuang vapenya ke dalam tong sampah.
Membeli, memiliki atau menggunakan e-rokok atau vaporizer di sini boleh membawa kepada hukuman denda sehingga AS$2,000.
Pesalah kali pertama yang mengimport, mengedar, menjual atau menawarkan untuk penjualan e-vaporiser dan komponennya boleh didenda sehingga AS$10,000, dipenjara sehingga enam bulan, atau kedua-duanya sekali. – ANN/The Straits Times
